1  Χριστιανισμός & Επιστήμη

  "θέλετε γνωρίσει την αλήθειαν, και η αλήθεια θέλει σας ελευθερώσει" Ιωαν. η' 32
1
11

 

 

 

 

 

ΑρχικήΘέματαΆρθραΕκπομπέςΕρωτήσειςΠολυμέσαΣύνδεσμοιΕπικοινωνίαΑναζήτηση

11
   
 


====================================
     Παγκόσμια Επιδημία Ψυχικών Διαταραχών    
====================================
 

 

Μία απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο σχετικά με τα θέματα των ψυχικών διαταραχών και την εξάπλωσή τους, αρκεί για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος που υφίσταται στην εποχή μας παγκοσμίως.

Ενδεικτική της σοβαρότητας της κατάστασης είναι η εκτίμηση ότι μέχρι το 2020 η κατάθλιψη θα είναι η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως και η πρώτη αιτία θανάτου στις δυτικές κοινωνίες. Μάλιστα, από το 1994 έχει καθιερωθεί κάθε χρόνο η 10η Οκτωβρίου ως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, αποσκοπώντας στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης πάνω σε ένα θέμα που έχει πλέον πάρει διαστάσεις.

Πρόκειται πράγματι για μια επιδημία ψυχικών διαταραχών, καθώς ο αριθμός των πασχόντων από κατάθλιψη παγκοσμίως ξεπερνά τα 154 εκατομμύρια, οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια φθάνουν τα 25 εκατομμύρια, ενώ 95 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από διαταραχές σχετιζόμενες με κατάχρηση αλκοόλ. Όσον αφορά τη χώρα μας, οι διάφορες ψυχικές ασθένειες πλήττουν το 10–12% του πληθυσμού αλλά μόνο ένας στους δύο αναζητά ιατρική βοήθεια.

Ιδιαιτέρως, όσον αφορά την κατάθλιψη, αυτή είναι μια πάθηση που εμφανίζεται σε όλες τις χώρες του κόσμου, μπορεί να εμφανιστεί γενικά σε οποιαδήποτε ηλικία (σημειωτέον ότι στις γυναίκες εμφανίζεται με διπλάσια συχνότητα σε σχέση με τους άντρες) και η έναρξή της πολλές φορές δεν συσχετίζεται με κάποιο συγκεκριμένο γεγονός.

Υπάρχουν βέβαια παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν καθοριστικά την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση και μπορούν να οδηγήσουν σε εμφάνιση κατάθλιψης, άγχους, φοβιών και άλλων ψυχικών διαταραχών. Κάποιοι από τους κυριότερους είναι:

  • Ενδοοικογενειακές τραυματικές εμπειρίες, ιδιαιτέρως κατά την παιδική ηλικία.

  • Οι σύγχρονες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες και απαιτήσεις (εδώ αναδεικνύεται και η ανεργία ως μείζων παράγοντας).

  • Οι ειδήσεις, οι πληροφορίες και τα ερεθίσματα που δέχεται καθημερινά ο ανθρώπινος νους. Πιο συγκεκριμένα, οι σύγχρονοι ιλιγγιώδεις ρυθμοί διάδοσης των ειδήσεων και των πληροφοριών (οι οποίες πολλές φορές μπορεί να είναι μεγαλοποιημένες ή και ψευδείς όταν παρέχονται από ανώνυμες ιδιωτικές πηγές, π.χ. blogs, σελίδες κοινωνικής δικτύωσης κλπ.) , καθώς και ο καταιγισμός σκηνών βίας από την τηλεόραση.

  • Ανάδειξη ως βασικότερων αξιών η απόκτηση χρημάτων και η υιοθέτηση συγκεκριμένου lifestyle, παραβλέποντας την αξία της αληθινής αγάπης και πολλές φορές ακόμη και της ίδιας της ανθρώπινης ζωής. Η έλλειψη αγάπης λοιπόν σε συνδυασμό με τη μη εκπλήρωση των προβαλλόμενων (ψευδών) αξιών δημιουργεί την αίσθηση έλλειψης νοήματος της ζωής και μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική κατάρρευση.

Αντιθέτως, όπως φαίνεται από έρευνες, ο γάμος κάνει καλό στην υγεία και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης και άγχους, σε αντίθεση με τη μοναξιά και το χωρισμό.

Είναι επίσης γεγονός ότι η ψυχική υγεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη σωματική υγεία. Οι πάσχοντες ψυχικά, κινδυνεύουν να εμφανίσουν και ένα μεγάλο αριθμό από σωματικές ασθένειες, όπως επίσης και το αντίστροφο, δηλαδή οι πάσχοντες σωματικά, κινδυνεύουν λόγω της πάθησής τους να οδηγηθούν σε κάποια ψυχική διαταραχή.

Η Αγία Γραφή, περίπου 1.000 χρόνια προ Χριστού, φανερώνει τη συσχέτιση σωματικής και ψυχικής υγείας:

«Η ευφραινομένη καρδία δίδει ευεξίαν ως ιατρικόν· το δε κατατεθλιμμένον πνεύμα ξηραίνει τα οστά» (Παροιμίαι κεφ. 17/ιζ’ §22)

Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να εκφράσουμε την πεποίθηση ότι αυτή η εξάπλωση των ψυχικών διαταραχών σε βαθμό επιδημίας, έχει ρίζες βαθιά πνευματικές. Συγκεκριμένα, οφείλεται στην απομάκρυνση του ανθρώπου από τις αρχές του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού από τον καρπό του Αγίου Πνεύματος.

Και τούτο γίνεται φανερό συγκρίνοντας τους βασικότερους παράγοντες ψυχικών διαταραχών που αναφέραμε παραπάνω με τις αρχές του Ευαγγελίου, στο οποίο:

  • Δίνονται οδηγίες για αρμονικές ενδοοικογενειακές σχέσεις.

  • Αποτρέπει τους ανθρώπους από συμπεριφορές που δημιουργούν καταπίεση στις εργασιακές και κοινωνικές σχέσεις.

  • Δίνονται κατευθύνσεις για την εξασφάλιση ψυχικής γαλήνης ακόμη και εν μέσω ταραχών και αποτρέπει από βίαιες συμπεριφορές.

  • Αναδεικνύεται η πραγματική αξία της ανθρώπινης ζωής η οποία έχει επιπλέον αιώνιο μέλλον, και φανερώνεται η σαθρότητα της κοσμοθεωρίας που βασίζεται στο χρήμα και την ηδονή. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτεται το πρόσωπο του Ιησού Χριστού ως νοηματοδότης της ζωής, ως πηγή χαράς, ως δύναμη και συντροφιά στις θλίψεις αλλά και ως στερεό θεμέλιο και ελευθερωτής στις δύσκολες καταστάσεις.

  • Προτρέπεται ο γάμος και οι κοινωνικές σχέσεις πάνω στη βάση της προσφοράς αγάπης, με αποκορύφωμα την ενανθρώπιση του ίδιου του Θεού στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και τη θυσία Tου στο Σταυρό προκειμένου να έλθει σε κοινωνία αγάπης με το πλάσμα Του.

(Περί όλων αυτών βλ. ενδεικτικά Επιστολή προς Εφεσίους κεφ. 5-6, Επιστολή προς Φιλιππησίους κεφ. 4 και Επιστολή προς Κολοσσαείς κεφ. 3)

Πάρα πολλές από τις οδηγίες του Ευαγγελίου αποτελούν ταυτόχρονα προτάσεις και της σύγχρονης Ψυχολογίας για την πρόληψη και αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών. Όμως ο Λόγος του Θεού δεν μένει μόνο στις προτροπές αλλά επιπλέον δίνει τη δύναμη στον άνθρωπο να προχωρήσει στο πρακτικό μέρος και τελικά του εξασφαλίζει την εκπλήρωση του στόχου που είναι η διασφάλιση της ψυχικής υγείας.

Όμως, παρά το γεγονός ότι ο τρόπος ζωής του Ευαγγελίου και η παρουσία του Χριστού στη ζωή του ανθρώπου μπορούν να τον θεραπεύσουν και σταθερά να τον διαφυλάσσουν από τις ψυχικές διαταραχές, εν τούτοις εμφανίζεται κάποιες φορές το φαινόμενο ακόμη και αναγεννημένοι Χριστιανοί να βλέπουν τέτοιου είδους προβλήματα να εγείρονται μέσα στη ζωή τους.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει ένας Χριστιανός να έχει κατά νου είναι να μην απογοητευτεί. Διότι η Αγία Γραφή αναγνωρίζει ότι ως άνθρωποι (αν και του Θεού) υφιστάμεθα αλλοιώσεις και ψυχικές διακυμάνσεις από τις οποίες δεν έμειναν αλώβητοι κατά καιρούς ούτε και οι ισχυρότεροι άνθρωποι του Θεού (βλ. Δαβίδ, προφήτης Ηλίας, απ. Παύλος κ.ά.). Δεύτερον, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Θεός δεν αφήνει αβοήθητο κανένα παιδί Του ακόμη κι αν βρίσκεται σε μια κατάσταση ψυχικής ταραχής εξαιτίας δικής του ευθύνης. Διότι ο Θεός ως τέλειος Πατέρας δεν έχει πρόθεση να εγκαταλείψει αλλά να στηρίξει τα παιδιά Του:

«Διότι Αυτός είπε: “Δεν θέλω σε αφήσει ουδέ σε εγκαταλείψει”· ώστε ημείς θαρρούντες να λέγωμεν· “Ο Κύριος βοηθός μου, και δεν θέλω φοβηθή”.» (προς Εβραίους κεφ. 13/ιγ’ §5)

Ο Κύριος λοιπόν δείχνει κατανόηση στην κατάστασή μας. Γι’ αυτό το λόγο άλλωστε και έγινε άνθρωπος, για να συμμετάσχει πλήρως στην ανθρώπινη αδυναμία (προς Εβραίους κεφ. 4/δ’ §15).

Εν συνεχεία, θα πρέπει να εντοπίσουμε τους παράγοντες που διαμορφώνουν μέσα μας αυτή την ψυχική κατάσταση. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός είπε ότι στη ζωή τού ανθρώπου αναπόφευκτα θα έρθουν οι θλίψεις και οι δοκιμασίες. Αν όμως κάποιος δέχεται το Λόγο Του και Τον εφαρμόζει, είναι σαν να οικοδομεί πάνω στην πέτρα· θα πληγεί μεν από τις καταιγίδες αλλά δεν θα καταρρεύσει (κατά Ματθαίον κεφ. 7/ζ §24-27). Επομένως, κάνοντας μια αυτοεξέταση και αναθεώρηση της ζωής και των συνηθειών μας, θα πρέπει να ελέγξουμε αν η καρδιά μας είναι στραμμένη προς το Λόγο του Θεού, ώστε να παραμένει θωρακισμένη, ή αν η προσοχή μας έχει εστιαστεί σε άλλα πράγματα με αποτέλεσμα τα αγχογόνα ερεθίσματα που δεχόμαστε να μην συναντούν αντίσταση εισερχόμενα στο νου μας κι έτσι να έχουν αντίκτυπο στην ψυχική μας διάθεση.

Έτσι λοιπόν, η προσπάθεια καταπολέμησης του άγχους, της κατάθλιψης και γενικότερα των ψυχικών διαταραχών, εστιάζεται σε δύο άξονες:

  • Προσοχή στις πνευματικές συνθήκες στις οποίες εκτιθέμεθα
    Για παράδειγμα, η πολύωρη ενασχόληση με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με κοσμικές ψυχαγωγίες, η συνεχής συναναστροφή με ανθρώπους φρονήματος ξένου ως προς το χριστιανικό, διάφορα χόμπυ τα οποία δεν είναι μεν αμαρτία αλλά απορροφούν το νου και την καρδιά κ.ά. οπωσδήποτε αποτελούν παράγοντες που απειλούν να φθείρουν πνευματικά ένα χριστιανό. Επειδή όμως κάποια από αυτά δεν μπορούν να αποφευχθούν, θα πρέπει να γίνεται μια σωστή διαχείριση του χρόνου που τους αφιερώνεται. Επίσης θα πρέπει να αποφεύγεται η συσσώρευση ανώφελων φορτίων με τα οποία πολλές φορές ένας άνθρωπος πέφτει στην παγίδα να επιβαρύνεται προσπαθώντας να εξασφαλίσει έναν πιο πλούσιο τρόπο ζωής.

  • Καλλιέργεια της προσωπικής σχέσης με τον Κύριο
    Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τη μελέτη και προσπάθεια εφαρμογής του Λόγου του Θεού, την προσευχή, την κοινωνία μετ’ αλλήλων και τη συμμετοχή στη Θεία Κοινωνία (βλ. Πράξεις Αποστόλων κεφ. 2/β’ §42). Μέσα σε αυτές τις ενασχολήσεις ο άνθρωπος βιώνει την παρουσία του Θεού και τότε αφενός κατανοεί ότι η ευτυχία δεν εξαρτάται από επίγεια πράγματα και καταστάσεις και αφετέρου λαμβάνει τη βεβαιότητα ότι ολόκληρη η ζωή του είναι ασφαλισμένη στα χέρια του Θεού. Τότε κυριαρχούν πλέον μέσα του η χαρά και η αγάπη του Θεού και δεν υπάρχει καθόλου χώρος για κατάθλιψη, φοβίες και λοιπές ψυχικές διαταραχές, ακόμη κι αν οι εξωτερικές συνθήκες είναι οι πλέον δυσμενείς.

Ψυχικές διακυμάνσεις βέβαια, όπως προαναφέραμε, θα έρχονται. Αλλά όσο περισσότερο μαθαίνει ο άνθρωπος να μένει σε όλα τα παραπάνω, τόσο πιο πολύ δημιουργούνται μέσα του πνευματικές αντιστάσεις και αποθέματα διά των οποίων μπορεί να αντιμετωπίζει τις ταραχές αυτές παραμένοντας όλο και πιο σταθερά μέσα στην ειρήνη της παρουσίας του Θεού.
 

***

Τα περιεχόμενα του άρθρου αποτελούν περίληψη της εκπομπής "Χριστιανισμός
και Επιστήμη" της 06/09/2012. Το σχετικό υλικό παρατίθεται στη δεξιά στήλη.


Ακούστε τη σχετική εκπομπή


 

     

Επιστροφή στην κορυφή
 

Σχετικό υλικό*

  1. Παγκόσμια Επιδημία
    Ψυχικών Διαταραχών
    [Από την ιστοσελίδα ΣΚΑΪ.gr]
     

  2. Στατιστικά Στοιχεία, Επιδημιολογία Κατάθλιψης
    [Από την ιστοσελίδα Mazi]
     

  3. Στοιχεία για την Κατάθλιψη
    [Αποσπάσματα άρθρων της ιστοσελίδας katathlipsi.gr]
     

  4. Οι επιπτώσεις της εξάπλωσης των πνευματικών ασθενειών στην Ευρώπη
    [Άρθρο από την οικονομική εφημερίδα Express.gr]
     

  5. Η Σχέση μεταξύ Σωματικής
    και Ψυχικής Υγείας
    [Από την ιστοσελίδα klimaka.org]
     

  6. Η μοναξιά κάνει πιο
    σύντομη τη ζωή
    [Άρθρο του Αλέκου Περάκη από την εφημερίδα "Χριστιανισμός"]
     

  7. Συνέντευξη Νίκου Πιτσούνη
    [Χριστιανός Ψυχολόγος]
     

  8. Ομολογία Αδ. Γιώργου
    [Χριστιανός που έπασχε από κατάθλιψη και ελευθερώθηκε όταν βαπτίσθηκε με Πνεύμα Άγιο]
     

  9. Παγκόσμια Ημέρα
    Ψυχικής Υγείας
    [Από το Υπουργείο Υγείας]

- - -

* Θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι
η ιστοσελίδα μας δεν εκπροσωπεί
ούτε σχετίζεται με το περιεχόμενο άλλων ιστοσελίδων προς τις οποίες παραθέτουμε συνδέσμους (links).